۱۱ فناوری که در دنیای پزشکی انقلاب می کند(قسمت دوم)
- 1399-11-06
- آموزش
گروه علم و فناوری جی پلاس؛ نسترن صائبی - کارشناسان علمی معتقدند در طول دهه آینده، همزمان با ادغام و سرعت بخشیدن به فناوریهای قرن بیست و یکم، علم پزشکی و مراقبتهای بهداشتی خود را برای یک انقلاب بزرگ آماده خواهد کرد.
6- چسبی که علائم حیاتی را از روی پوست تشخیص میدهد
محققان یک وصله پوشیدنی فراصوت را ابداع کردهاند که بدون اینکه مزاحمتی برای کاربر ایجاد کند، فشار خون شریانهای عمیق زیر پوست را اندازهگیری کرده و میتواند به افراد در شناسایی مشکلات قلبی عروقی در مراحل اولیه و با دقت بیشتر کمک کند.
محققان با ادغام تکنولوژی فراصوت به لوازم پوشیدنی، توانستهاند سیگنالهای زیادی از رویدادهای بیولوژیکی و فعالیتهایی را که تاکنون از آنها خبر نداشتیم، دریافت کنند. این نوآوری در بخش پزشکی قلب و عروق کاربرد بسیاری دارد. در اتاق عمل، مخصوصا در عملهای پیچیده قلب و عروق، ارزیابی دقیق فشار خون مرکزی نیاز است؛ در این موارد، این دستگاه میتواند جایگزین روشهای سنتی شود.
این وصله ورق نازکی از جنس سیلیکون است که طرحی تحت عنوان ساختار «پل جزیره» دارد؛ به عبارت دیگر، آرایهای از قطعات الکترونیکی کوچک (جزیره) که هر کدام با سیمهای فنر شکل به هم متصل شدهاند (پل). هر جزیره شامل چند الکترود و دستگاههایی به نام مبدل پیزوالکتریک است که در صورت عبور جریان الکتریسیته، امواج فراصوت را تولید میکنند.
پلهایی که آنها را به هم متصل میکند، از سیمهای نازک و فنرمانند مسی ساخته شدهاند. ساختار جزیره- پل این امکان را فراهم میکند که کل وصله با پوست همسان شده و بدون لطمه زدن به عملکرد الکترونیکی، کشیده یا خم شوند.
7- ضربانساز مغز؛ انقلابی برای درمان آلزایمر؛ صرع؛ وسواس و چاقی!
محققان دانشگاه جان هاپکینز دستگاهی را به عنوان ضربانساز مغز ابداع کردهاند که در مغز کاشته شده و موجب تحریک الکتریکی مناطق خاصی از مغز میشود و به این ترتیب از زوال حافظه در بیماران مبتلا به آلزایمر جلوگیری میکند.
تحریک عمیق مغزی از طریق ضربان ساز همچنین برای مبتلایان به صرع، اختلال وسواس و حتی برای درمان چاقی نیز استفاده میشود. محققان برای نخستین بار از این دستگاه برای بیماران مبتلا به آلزایمر استفاده کردند.
در هر یک از بیماریها، الکترودها در مناطق مشخصی از مغز کاشته می شود. مثلا برای مبتلایان به آلزایمر، ضربانساز یا pacemaker در مناطق درگیر یادگیری و حافظه جاسازی میشوند.
به گفته محققان، شوکهای الکتریکی این دستگاه باعث تحریک شبکههای عصبی میشود و ضربان ساز قابل کاشت، با فعال نگه داشتن نورونها، مانع از بروز زوال شناختی در بیماران مبتلا به آلزایمر میشود.
8- اپلیکیشن تشخیص سرطان پانکراس
محققان دانشگاه واشنگتن، اپلیکیشنی را توسعه دادهاند که میتواند با بررسی وضعیت سفیدی چشم، ابتلا به سرطان پانکراس را تشخیص دهد. زردی چشم یکی از علائم ابتلا به سرطان پانکراس است و این برنامه موبایلی میتواند بسیار سریع و قبل از آنکه تشخیص زردی چشم توسط خود انسان ممکن شود، این مشکل را تشخیص دهد.
سرطان پانکراس یا لوزالمعده زمانی رخ میدهد که سلولهای درون غده لوزالمعده که پشت معده قرار دارد، به صورت خارج از کنترلی شروع به تکثیر میکنند و یک توده تشکیل میدهند. ابتلا به این نوع از بیماری سرطان به علت استعمال دخانیات، مرض چاقی، دیابت و شرایط ژنتیکی خاص و نادر رخ میدهد و نجات از آن کار دشواری است؛ به گونهای که تنها 9 درصد از مبتلایان به این سرطان در پنج سال گذشته بهبود یافتهاند.
در عین حال در صورتی که علائم ابتلا به این سرطان به موقع تشخیص داده شود می توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. محققان دانشگاه واشنگتن میگویند برنامه موبایلی BiliScreen با استفاده از دوربین گوشی و با استفاده از الگوریتمهای هوشمند و پیشرفته، سطح بیلی روبین شیمیایی در بخش سفید چشم انسان را اندازه گیری و تحلیل میکند.
9- چاپ سهبعدی اندام مصنوعی
یکی از چالشهای علم پزشکی، ساخت اندامهای مصنوعی سفارشی است. امروزه ساخت اندامهای مصنوعی سفارشی با هزینههای گزاف همراه است و از همین رو، محققان چاپگرهای سهبعدی خاصی برای ساخت این اندامهای مصنوعی ابداع کردهاند.
در این فناوری، به کمک دوربین تلفن همراه از بدن فرد دارای نقص عضو، عکس گرفته میشود. این اطلاعات به یک چاپگر سهبعدی منتقل میشود تا چاپگر بتواند اندامی شبیه به اندام اصلی فرد بسازد.
یکی از پیشگامان این فناوری آلبرت یو مین لین است که در سال ۲۰۱۶ یک پای خود را از دست داده و با کمک این چاپگر یک پای مصنوعی بسیار راحت برای خود طراحی و چاپ کرده است.
10- تشخیص سریعتر سرطانها با چشمان تیز هوش مصنوعی
یکی از روشهای شناسایی سلولهای سرطانی، شناخت و تشخیص سلولهای بیمار در تصاویر اسکن شده از بدن بیمار است. در واقع شناسایی درست این سلولها، در نمونه بافتهای بدن بیمار، کلید موفقیت درمان سرطان به شمار میرود. از این رو، محققان سعی کردهاند از هوش و تیزبینی هوش مصنوعی بهره ببرند.
در یک مطالعه، مشابه تحقیقی که گوگل از هوش مصنوعی برای شناسایی اشیای آنلاین استفاده کرده بود، هوش مصنوعی به گونهای آموزش داده شد تا قادر به تشخیص سلولهای سرطانی باشد. هوش مصنوعی در عرض چند ثانیه، دو نمونه در یک بافت را به همان اندازه که یک پزشک متخصص میتواند سلولهای سرطانی را تشخیص دهد، شناسایی کرد.
استفاده از این فناوری باعث کاهش عوارض آسیبرسان جانبی برای نمونهبرداری و مطالعه سرطان میشود.
11- روباتهای حامی
روباتها در آینده نقش بسزایی در درمان بیماریها خواهند داشت. هماکنون نیز دانشمندان در حال توسعه یک روبات هستند که به بیماران کمک میکند تا در صورت وجود مشکلات حرکتی مثل فلج ناشی از سکته مغزی، کارهای خود را انجام دهند و حتی به گونهای برنامهریزی شدهاند که با انجام تمرینات ورزشی و فیزیوتراپی و یاد دادن حرکات اصلاحی به این بیماران، آنها را به راه رفتن و انجام کارهای روزانه تشویق کنند و رفته رفته قدرت از دست رفته آنها را بازسازی کنند.
منبع: https://www.jamaran.news